Kees van Hage

Op deze website verzamel ik eigen werk, waarmee ik de lezer een plezier hoop te doen of misschien ­van nut kan zijn. Het gaat om literair werk en teksten over muziek. Literatuur en muziek zijn de twee kunsten waar ik van jongs af aan belangstelling voor heb.

Mijn eerste literaire ervaring had ik op mijn derde jaar. Nadat ik mijn moeder de uitspraak had gevraagd van de letters in de keuken – Zand, Zeep, Soda enzovoort – lukte het me op een dag om de eerste bladzij van een boek te lezen. Ik rende naar mijn moeder en riep: ‘Ik kan lezen! Ik heb het uitgerekend!’ Mijn ontdekkingstocht begon in de uitleenbibliotheek in de boekhandel van mijn vader. Later kwam ik erachter dat niet alles “uit te rekenen” is en nog later bedacht ik zelf “rekensommen” voor anderen.

Mijn eerste muzikale ervaring had ik op mijn zesde, toen mijn school naar het sinterklaasfeest in het Haarlemse Concertgebouw ging. Daar was ik minder onder de indruk van Sinterklaas dan van het orkest, dat tussen de palmen op het podium zat te spelen. Omdat ik wilde horen of de zilveren klanken niet alleen uit de violen, maar ook uit de palmen kwamen stond ik op, waarvoor ik de volgende dag gestraft werd, want ons was gezegd dat we moesten blijven zitten. Ook mijn muzikale ontdekkingstocht duurt nog voort, want er komt niet alleen nieuwe muziek bij, maar de oude klinkt ook telkens anders. En wat de gehoorzaamheid betreft: die is sindsdien niet veel verbeterd.

Op mijn veertiende begon ik met trombone spelen en ik wist al gauw dat ik musicus wilde worden. Dat gebeurde ook, maar pas nadat ik een beroep had geleerd waarmee ik fatsoenlijk mijn brood kon verdienen: dat van leraar. Daarna ging ik naar het conservatorium om trombone, schoolmuziek en directie te studeren. Ik was leraar aan verschillende schooltypen, van het basisonderwijs tot en met het hoger beroepsonderwijs en het langst aan muziekscholen. Daarnaast werkte ik als dirigent van amateurkoren en -orkesten, als arrangeur, en als trombonist in symfonieorkesten en het door mij opgerichte Ewald Koperensemble. Twee verhalen op deze website, Met bevende handen en Koper achter IJzeren Gordijn, gaan over mijn ervaringen als trombonist en in de inleiding tot Muziektermen schrijf ik over mijn ervaringen als conservatoriumdocent. Ook het verhaal Ruggengraat is autobiografisch, maar dat gaat niet over kunst.

In de jaren negentig publiceerde ik onder andere de verhalenbundel Enkel zingen en de roman Verstreken jaren, waarin de muziek een grote rol speelt. Na mijn vervroegde pensionering studeerde ik muziekwetenschap aan de Universiteit van Amsterdam. Mijn belangstelling voor de sjofar, de ramshoorn die een van de voorvaderen van de trombone is, leidde tot een onderzoek en mijn promotie in de Joodse Studies op het proefschrift A Tool of Remembrance: The Shofar in Modern Music, Literature and Art, dat op deze website te lezen is. Voor dit onderzoek leerde ik Hebreeuws en Jiddisj en voor die laatste taal kreeg ik zoveel belangstelling dat ik eruit begon te vertalen.

Om drie redenen publiceer ik mijn teksten digitaal.

Ten eerste om de teksten bij elkaar te hebben, net zoals ik aan het einde van een schooljaar graag mijn leerlingen bij elkaar had om ze te laten optreden voor publiek. Er komt ook regelmatig iets bij, dat wil zeggen een literaire tekst, want mijn website is geen blog met foto’s van wat ik gegeten heb.

Ten tweede omdat de teksten niche-producten zijn waar uitgevers niets aan kunnen verdienen. Om diezelfde reden is een project als de Jiddisje Bibliotheek van de uitgeverijen Vassallucci en Veen beëindigd.

Ten derde omdat een website een aantal voordelen heeft boven een stapel boeken: de onbeperkte mogelijkheid tot correcties en aanvullingen; het gebruik van kleur, illustraties en opnamen zonder extra kosten; het directe contact met lezers en de statistiek omtrent het bezoek van de website; en de kopieermogelijkheden, waarbij mijn eerlijke lezers natuurlijk altijd de bron zullen vermelden. Daar staat tegenover dat een digitaal bestand kwetsbaarder is dan een boek, want het kan per ongeluk verloren gaan of moeilijk toegankelijk worden door veroudering van de software. Bovendien kan de stroom uitvallen.

Qua layout mocht de website niet onderdoen voor een goedverzorgd boek. Dat is op een paar punten na gelukt, dank zij de technische ondersteuning van mijn zoon Willem van Hage en mijn vrouw Thea van der Putten. De basislayout is Saga (2014) van Justin Tadlock, het lettertype de Garamond en het kunstwerk op de beginpagina Het rode concert (1946) van Raoul Dufy.

Op de foto dirigeer ik deelnemers aan een workshop westerse klassieke vocale muziek in Japan, die ik in 2018 gaf met mijn vrouw.