Joseph Roth
Das falsche Gewicht; Die Geschichte eines Eichmeisters (Het valse gewicht; De geschiedenis van een ijkmeester) verscheen in 1937 en wel in Amsterdam, waarheen de Oostenrijkse schrijver Joseph Roth (1894-1939) gevlucht was voor de nazidictatuur. De roman speelt in de 19e eeuw in Zlotogrod, een fictief stadje in het Oostenrijkse Galicië, nabij de grens met Rusland. Zoals te verwachten is de grensstad vol smokkelaars en Russische deserteurs, die allen op hun manier de wet ontduiken. Op een andere manier ontduiken alle winkeliers en marktkooplieden in het district Zlotogrod de wet door te sjoemelen met maten en gewichten. Hoofdpersoon Anselm Eibenschütz heeft op aandringen van zijn vrouw ontslag genomen als beroepsmilitair en is ijkmeester geworden. Hij krijgt een baan in Zlotogrod, waar hij begeleid door een gendarme de maten en gewichten van de handelaars moet controleren en dus in een wetteloze omgeving de wet moet handhaven en zijn integriteit moet bewaren. Of dat lukt? Lees de roman.